7.sınıf meb yayınları fen ve teknoloji çalışma kitabı sayfa 124,
125, 126, 127, 128, 129, 130, 131, 132, 133, 134, 135, 136, 137, 138, 139, 140,
141, 142, 143, 144, 145, 146, 147, 148, 149, 150, 151, 152, 153, 154, 155, 156,
157, 158, 159, 160 cevapları
Hatay Meselesi'nin tarihsel süreci nasıldır?
Millî Mücadele'nin ardından Hatay, 20 Ekim 1921'de
Fransa ile imzalanan Ankara Antlaşması ile Fransız mandasındaki Suriye'ye
bırakılmıştır.
Bu anlaşmaya göre Hatay, Suriye sınırları
içerisinde kalacak, burada özel bir idare kurulup Türklerin kültürel yapılarına
dokunulmayacaktı.
Suriye'deki Fransız mandasının kaldırılması için
Fransa ile Suriye arasında 9 Eylül 1936'da bir anlaşma yapılmıştır. Bu anlaşmada,
Sancak'ın (Hatay ve iskenderun) kaderi de Suriye Hükümetine bırakılmış ve
Suriye Sancak ile İlgili tüm sorumlulukları Fransa'dan devralmıştır.
Bu yeni durum hem Sancak'ta yaşayan Türkleri hem de
Türkiye Cumhuriyeti'ni rahatsız etmiştir. Türkiye Cumhuriyeti'nin Sancak'ı
Suriye'ye terk etmemek hususundaki kararlılığı bizzat Atatürk tarafından dile
getirilmiştir.
Türk Hükümeti 9 Ekim 1936'da Fransa'ya verdiği bir
nota ile bu durumu protesto etmiştir. Türkiye, Fransa'dan Suriye ve Lübnan'a
tanınan bağımsızlığın ayrı bir bölge olan Sancak'a da tanınmasını istemiştir.
Türkiye'nin bu meselenin hâlledilmesi konusundaki
ısrarı üzerine, Sancak Meselesi'nin Milletler Cemiyetine götürülmesi
kararlaştırılmıştır.
- Mesele 14-16 Aralık 1936 tarihleri arasında
görüşülmüş ve İsveç temsilcisi Sandler raportör olarak tayin edilmiştir.
> Sandler hazırladığı raporda Sancak
Meselesi'nin çözümü için bir komisyon kurulmasını teklif etmiş ve bu teklif
kabul edilmiştir.
> İngiltere'nin Akdeniz dengesi açısından önemli
iki ülkenin arasının açılmasını istemeyişi üzerine 20 Ocak 1937'de iki hükümet
arasında bir prensip anlaşmasına varılmıştır.
> Avrupa'da savaş tehlikesinin gittikçe daha
belirgin hâle gelmesi üzerine, Fransa, Türkiye'ye yakınlaşmak zorunda
kalmıştır.
> 3 Temmuz 1938'de Sancak'ta sükûnet ve asayişi
sağlamak üzere 6000 kişilik bir kuvvet kurulması kararlaştırılmıştır.
> Anlaşmadan iki gün sonra Türk kuvvetleri
Hatay'a girmiştir. Ağustosta yapılan seçimler sonrasında 40 mebusluktan
22'sini Türkler kazanmıştır.
> Bütün mebuslar Mecliste Türkçe yemin ederek
göreve başlamışlardır. Meclis Sancak'a Hatay Devleti adını vermiştir.
> Eylül 1938'de kurulan Hatay Devleti 1 yıl
kadar bağımsız kaldıktan sonra 29 Haziran 1939'da son toplantısını yaparak oy
birliği ile ana vatana katılma kararı almıştır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder